OKU EMRİNİN KAPSAMI
Soru: Oku emri Üniversitede okumayı da kapsar mı?
Cevap: Değerli kardeşim,
Allah’ın “Oku!” emri peygamber okuma yazma bilmediği için peygambere “Kâinat kitabını oku ve benim isim ve sıfatlarımın tecellisini varlık aleminde görüp ifade ettikleri manaları anlayrak imanını artır” manasındadır. Bu nedenle peygamberimiz sav kainatta yaratılan her şeyin hakikatini ve ifade ettiği manaları Allah’ın yardımı ile anlamış ve bizlere ihtiyacımız kadar anlatmıştır. Kendi istifadesi ise Kur’ânın bütün ayetlerinin ifade etmek itediği manalar kadardır. Bunun için canlı cansız bütün varlıklar peygamberimizi tanımış ve mucize olarak onunla konuşarak selam vermiş ve her bir nevi varlık kendi cinsleri namına peygamebrimizin risalet görevini tebrik etmek manasında birer mucize göstermiştir. Taşlar ağaçlar selam vermiş, işareti ile yanına gelmiş, hayvanların her bir cinsinden biri mucize olarak onunla konuşmuş ve risaletine şahadet etimiştir. Bu neviden yüzlerce mucize göstermişlerdir. Nihayet yıldızlar namına en yakın yıldız olan ay peygamberimizin işareti ile ikiye ayrılarak emrine itaat ettiğini göstermiştir. Bunun için varlığın mahiyetini bilip onlarla konuşan bir peygamberin sembollerden ibaret olan harfler ve rakamlarla okumaya ve yazmaya ihtiyacı olmadığı için okuma ve yazmaya gerek duymamıştır.
“Oku!” emri inananlara hitap olduğu zaman Allah’ın kitabı olan Kur’an-ı Kerimi okuyarak ifade etmek istediği manaları anlayınız ve hayatnıza uygulamaya çalışınız; ayrıca herkes Allah’ın kendisine verdiği istidat ve kabiliyetine göre bir fende ve sanatta ihtisas sahibi olarak o fenne ve sanata ait ilimleri okuyarak helal kazanç kapısını açarak Allah’tan rızkınızı arayınız ve insanlığa faydalı olup insana layık bir şekilde yaşayınız anlamını ifade eder.
Yine “Oku!” emri inanmayan insanlara da Allah’ın sizler için yarattığı varlıkların sizlere neler anlatmak istediği manaları, o varlıkları inceleyerek okuyunuz ve ihtiyaçlarınızı, hastalıklara şifanızı yaratılan varlıklardan çıkarınız ve sanat ve tekniğe ait şeyleri varlıklara bakarak öğreniniz ve sizler de kendi hayatınızı kolaylaştırmak için çalışınız” manasını ifade eder.
Bu nedenle oku emri sadece “dini ilimleri okuyunuz” anlamına gelmez, her okuyana kendi ihtiyacına göre bir emirdir. Asıl manası kainat kitabını okuyrak ondan çıkardığınız Tıp, fizik, kimya, matematik, simetri ve sanat ile hayatınızı kolaylaştırınız ve hayvanlar gibi yaşamaktan kurtulup insan olduğunuzu gösteriniz manasını ifade eder.
Oku emri sosyal hayatı okumayı ve insanın psikolojik durumlarını da okumayı böylece, sosyal hayatın gereği olan siyaset ve ekonomiyi, insan hayatını ve ruh dünyasını okuyarak psikoloji ve pedagoji gibi ilimleri öğrenmeyi de kapsar. Bu nedenle “ilim ihtisas sahiplerinden öğrenilir” kaidesine binaen sizin uluslararası ticretle ilgili iliminizi yurt dışında ve bu işi en iyi bilen bir ekonomi fakültesi ve hocalarından öğrenmeyi de kapsar. Ama bu her insana farz olan temel bilgileri değil, topluma lazım olan bilgileri ihtiva ettiği için farz değil, vacip ve sünnet gibidir.
Selam ve sevgiler…
M. Ali KAYA
(353)