İbadetin Manası

İbadet ve uluhiyet arasındaki ilişkiyi açıklar.

İbadetini şevkle yapar.

*Metin okunduktan sonra öğrenciler 3-4 kişilik gruplara ayrılır.

*Öğrencilerden okudukları yer ışığında neler yapmalıyım/yapmamalıyım, neler düşünmeliyim/düşünmemeliyim gibi soruları kullanarak ilkeler çıkarırlar.

*Örnek; “İbadet Allah’a karşı hayret ve muhabbetimi gösterdiği için farz ibadetlerimi asla bırakmamalıyım.

*Sonrasında her bir grup üyesi bu metinleri kavrar. İstop oyunu başlar.

*Öğretmen elindeki topu bir kişiye atarak metnini paylaşmasını ister.

*Çocuk diğer bir gruptan çocuğa atar, böylece bütün kazanımlar grupla paylaşılmış olur.

Ör, İbadetin mânâsı şudur ki: Dergâh-ı İlâhîde (abd) kendi kusurunu ve (acz) ve fakrını görüp Kemâl-i Rububiyetin ve Kudret-i Samedâniyenin ve Rahmet-i İlâhiyenin önünde hayret ve (muhabbetle) secde etmektir.

İbadetin manası şudur ki: Dergâh-ı İlâhîde abd kendi kusurunu ve acz ve fakrını görüp, kemâl-i rububiyetin ve kudret-i samedâniyenin ve rahmet-i İlâhiyenin önünde hayret ve muhabbetle secde etmektir.

Yani, rububiyetin saltanatı, nasıl ki ubudiyeti ve itaati ister; rububiyetin kudsiyeti, paklığı dahi ister ki, abd, kendi kusurunu görüp istiğfar ile ve Rabbini bütün nekaisten pak ve müberra ve ehl-i dalâletin efkâr-ı bâtılasından münezzeh ve muallâ ve kâinatın bütün kusuratından mukaddes ve muarra olduğunu tesbih ile, سُبْحَانَ اللّٰهِ ile ilân etsin.

Hem de, rububiyetin kemâl-i kudreti dahi ister ki, abd, kendi zaafını ve mahlûkatın aczini görmekle, kudret-i samedâniyenin azamet-i âsârına karşı istihsan ve hayret içinde اَللّٰهُ اَكْبَرُ deyip, huzû ile rükûa gidip, Ona iltica ve tevekkül etsin.

Hem rububiyetin nihayetsiz hazine-i rahmeti de ister ki, abd, kendi ihtiyacını ve bütün mahlûkatın fakr ve ihtiyâcâtını suâl ve dua lisanıyla izhar ve Rabbinin ihsan ve in’âmâtını şükür ve sena ile ve اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ ile ilân etsin.

Demek, namazın ef’âl ve akvali, bu manaları tazammun ediyor ve bunlar için taraf-ı İlâhîden vaz’ edilmişler.

(Sözler, Yeni Asya Neşriyat, İstanbul-2023, s. 58)

***

Akaidî ve imânî hükümleri kavî ve sabit kılmakla meleke haline getiren, ancak ibadettir. Evet, Allah’ın emirlerini yapmaktan ve nehiylerinden sakınmaktan ibaret olan ibadetle, vicdânî ve aklî olan imânî hükümler terbiye ve takviye edilmezse, eserleri ve tesirleri zayıf kalır. Bu hâle, âlem-i İslâm’ın hâl-i hazırdaki vaziyeti şahittir.

(İşârâtü’l-İ’câz, Yeni Asya Neşriyat, İstanbul-2022, s. 165)